بصورت پیش‌فرض هنگامی که شما وردپرس را نصب می کنید، آپشن یا قابلیت خاصی روی وبسایت شما به غیر از محتویات خود وردپرس وجود ندارد. منظور از محتویات برگه و نوشته هایی هستند که شما می توانید برای سایت خود بسازید. وردپرس بر دو پایه قالب و افزونه کار می کند. یعنی هر دو برای اینکه وبسایت ما از حالت خشکی و زشتی خارج و به وبسایت زیبا و قدرتمندتری تبدیل شود، نیاز است. افزونه ها در وردپرس عهده دار وظیفه مهمی هستند. هر قابلیتی که شما بخواهید به وردپرس اضافه کنید، بر بستر افزونه روی وردپرس اجرا خواهد شد. در این جلسه از دوره رایگان آموزش وردپرس به معرفی و آموزش نصب افزونه در وردپرس خواهیم پرداخت
در این مقاله چه می‌خوانید؟
افزونه یا پلاگین(Plugin) چیست؟
افزونه ها همان ماژول یا آپشن هایی هستند که به وردپرس اضافه شده و امکانات مدنظر ما را فراهم می کنند. اگر بخواهیم علمی تر راجب این موضوع صحبت کنیم باید بگوییم که پلاگین (Plug-in) یا (Add-on) مولفه ای نرم افزاری است که قابلیت مشخصی را به یک برنامه کامپیوتری موجود اضافه می‌‌‌کند و به تنهایی کاربردی ندارد.
برای مثال فرض کنید یک خودرو را خریداری کرده اید. خودرو شما بصورت پیش‌فرض تمامی امکانات ارائه شده را دارد اما یکسری از امکانات و قابلیت هایی را که شما مدنظر دارید، ندارد. مثلا شیشه های خودرو شما دودی نیست. یا اینکه رینگ خودرو شما اسپرت نیست. دزدگیر هم همینطور. در اینجا شما این آپشن ها یا به اصطلاح پلاگین ها را روی خودرو خود به‌صورت جداگانه تهیه و نصب می کنید. افزونه ها در وردپرس دقیقا به همین معنا هستند. برای اینکه بتوانید از آپشن ها و قابلیت های مختلف در سایت خود بهره مند شوید باید از افزونه (پلاگین) در وردپرس استفاده کنید.
آیا فقط در وردپرس پلاگین استفاده می شود؟
افزونه ها در وردپرس نقش بزرگی را به عهده دارند. یکی از دلایل محبوبیت وردپرس، داشتن پلاگین های زیاد در مخزن آن است. اما نکته قابل توجه اینجاست که در زبان های برنامه نویسی دیگر یا فریمورک و پلتفرم های دیگر نیز از ماژول یا پلاگین استفاده می شود. همچنین افراد در CMS های غیر از وردپرس از ماژول ها به عنوان قابلیت های اضافی برای افزودن آپشن استفاده می کنند.
دلیل استفاده از افزونه در وردپرس چیست؟
اگر نخواهیم از افزونه یا ماژول استفاده کنیم باید دو عامل مهم زمان و هزینه را نادیده بگیریم. بگذارید این موضوع را با مثالی برای شما بیان کنم تا درک مطلب بهتری داشته باشیم. فرض کنید که وردپرسی وجود نداشت! اگر شما قصد داشتید تا یک وبسایت برای خودتان یا دیگران طراحی کنید باید از زبان های برنامه نویسی مختلف که در جهان وجود دارد، استفاده می کردید. برای مثال طراحی سایت فروشگاهی خود را با زبان برنامه نویسی PHP و قالب Html ,Css ,Bootstrap انجام می دادید.
در وبسایت فروشگاهی که ساخته اید قابلیت هایی وجود دارد که اگر بخواهید در آینده یک فروشگاه اینترنتی دیگر بسازید، از این قابلیت ها می توانید استفاده کنید. اگر از افزونه و ماژول استفاده نکنید تنها راه برای اینکه بتوانید این قابلیت ها را برای سایت بعدی خود استفاده کنید این است که مجددا آنها را برنامه نویسی کنید که اینکار هم زمانبر است و هم ممکن است هزینه های بسیار زیادی را به همراه داشته باشد.
به همین دلیل هنگامی که در سایت اول خود قابلیت هایی را ساخته اید که فکر می کنید برای سایت های بعدی‌تان کاربردی است، آنها را تبدیل به ماژول کرده و خروجی می گیرید. در سایت بعدی فقط کافیست تا ماژول را روی سیستم کدنویسی خود نصب کنید و لذت ببرید! (ناگفته نماند که پیدایش وردپرس نیز از همین ایده ها و تفکر ها بوده است)
حال با وجود وردپرس و داشتن هزاران افزونه کار بسیار راحت شده است. دیگر نیازی به صرف زمان و هزینه های گذاف برای طراحی سایت نیست. به راحتی و با نصب چند افزونه یک وبسایت کامل و جذاب پیاده سازی خواهد شد.
انواع افزونه ها در وردپرس
بطور کلی ما دو نوع افزونه داریم. نوع اول افزونه هایی هستند که داخل مخزن وردپرس بوده که این افزونه کاملا رایگان هستند و نوع دوم افزونه های خارج از مخزن خود وردپرس که می توانند رایگان و یا می توانند شامل هزینه باشند.
۱- افزونه های داخل مخزن وردپرس
مخزن وردپرس جایی است که افزونه های مورد تأیید و به ثبت رسیده وردپرس قرار دارد. تا کنون بیش از ۵۸ هزار افزونه در مخزن وردپرس اضافه شده است. افزونه های داخل مخزن وردپرس افزونه هایی هستند که توسط توسعه دهنگان مختلف در سرتاسر جهان ساخته و در اختیار وردپرس قرار داده شده‌اند. وردپرس آنها را بررسی و اگر از لحاظ امنیتی و ساختاری مشکلی نداشته باشند، در مخزن خود قرار می دهد.
اما چرا مخزن وردپرس تا این حد مهم است؟ هنگامی که شما بخواهید افزونه ای را در وردپرس نصب کنید، اولین قدم مراجعه به مخزن وردپرس است. کاربران می دانند که مخزن وردپرس بهترین انتخاب است زیرا قبلا هم از لحاظ امنیتی و هم از لحاظ کارایی بررسی های لازم روی آنها انجام شده است. به همین جهت برای توسعه دهندگان بسیار مهم است که افزونه آنها وارد مخزن وردپرس شود. در این صورت هم توسعه دهندگان با ساخت افزونه های کاربری و گرفتن تعداد نصب کاربران به اسم و رسمی خواهند رسید و هم افزونه آنها در جای معتبری قرار داده شده است.
شما برای نصب افزونه داخل مخزن وردپرس می‌توانید از طریق لینک https://fa.wordpress.org/plugins/ وارد مخزن پلاگین های وردپرس شوید. پس از وارد شدن به این وب سایت، افزونه مورد نیاز خود را یافته و آن را نصب کنید. این روش ایمن ترین روش نصب افزونه در وردپرس است.
۲- افزونه های خارج از مخزن وردپرس
به غیر از مخزن وردپرس توسعه دهندگان و برنامه نویسان مختلف می توانند افزونه های خود را در سایت های دیگر یا سایت شخصی خود جهت استفاده کاربران قرار دهند. این حرکت برنامه نویسان به این دلیل است که یا استفاده از افزونه آنها شامل هزینه است یا اینکه در صورت رایگان منتشر کردن افزونه، تمایلی به گذاشتن افزونه خود در مخزن وردپرس ندارند.
یعنی شما می توانید در صورت پیدا نکردن افزونه مدنظر خود در مخزن وردپرس، در سایت های دیگر یا در مارکت های معتبر وردپرس، آن را تهیه کنید. فقط کافیست فایل Zip افزونه را از سایت مرجع دریافت و در قسمت افزونه های وردپرس نصب نمایید.
مارکت های مختلفی برای افزونه ها و قالب های وردپرس در جهان وجود دارد. وبسایت بزرگ envato و زیر شاخه های آن یعنی themeforest و codecanyon دو نمونه بزرگ مارکت وردپرس در جهان هستند. در ایران نیز دو وبسایت و مرجع بزرگ بنام ژاکت و راست‌چین وجود دارند که می توانید افزونه های مدنظرتان را از آنان تهیه کنید. توسعه دهندگان، افزونه ها و قالب های خود را در این مارکت ها قرار داده و به فروش می رسانند. فرایند تجاری کردن افزونه یا قالب ساخته شده توسط این مارکت ها انجام می شود.
سمّ کشنده‌ای بنام افزونه های نال!
هنگامی که شما می خواهید یک قالب یا افزونه را از مارکت مدنظرتان خریداری کنید، در اکثر مواقع به ازای پرداخت و دریافت یک افزونه، یک لایسنس به شما تعلق خواهد گرفت. یعنی فقط می توانید آن افزونه یا قالب را بر روی یک وب سایت نصب کنید. اگر بخواهید برای دیگر وبسایت های خود نیز از آن افزونه استفاده کنید باید مجددا برای هر کدام از آنها هزینه پرداخت کرده و خرید خود را انجام دهید. به همین جهت عده‌ای از برنامه نویسان افزونه های پولی را کرک (نال) یا قابل استفاده به‌صورت رایگان می کنند.
یک افزونه نال شده ،عموما نسخه رایگان دستکاری شده و کرک شده ای از افزونه اصلی قابل خریداری آن است. برخی برنامه نویسان با ایجاد تغییر در کدهای یک افزونه پولی، آن را قابل نصب بر روی سایت های مختلف بدون پرداخت هزینه لایسنس کرده و آن را به مشتریان یا کاربران خود ارائه میکنند.
اما چرا سمّ کشنده؟ عده ای از برنامه نویسان فقط به قصد نال کردن افزونه یا قالب اقدام به کرک آن می کنند و کار مخرب دیگری روی افزونه انجام نمی دهند. اما عده‌ای نیز حین نال کردن افزونه یا قالب، اسکریپت های مخربی نیز درون فایل ها گذاشته و در زمانی که شما آن قالب یا افزونه را در سایت خود نصب کنید، اسکریپت مخرب شروع به فعالیت خواهد کرد.
چرا نباید از افزونه های نال استفاده کنیم؟
قالب ها یا افزونه های نال شده نسبت به نسخه اصلی آنها امنیت پایین ترین داشته و حتی می تواند امنیت سایت و هاستینگ شما را به خطر بیاندازد. ممکن است که اطلاعات کاربران، سفارشات، تراکنش های مالی، تصاویر و ویدئو های دارای حساسیت شما به راحتی مورد نفوذ هکر قرار گرفته و فاش شود. این صرفا یکی از مواردی است که درصورت استفاده از افزونه های نال روی وبسایت شما ممکن است اتفاق بیافتد.
انواع کد های مخرب، ویروس ها، تروجان ها، اسکریپت های آلوده ممکن است در بطن این افزونه ها و قالب ها وجود داشته باشد. اگر برای سایت خود از افزونه های نال شده یا کم هزینه استفاده کنید، بدون اینکه بدانید در حال بستن راه پیشرفت سایت خود و چه بسا در جهت تخریب آن قدم خواهید زد.
آموزش نصب افزونه در وردپرس
خب تا به اینجای کار به تعاریف متفاوت و لازم برای افزونه ها پرداختیم و اکنون به آموزش نصب افزونه در وردپرس می پردازیم. برای اینکه بتوانید یک افزونه را در وردپرس نصب کنید از دو روش می توان استفاده کرد. روش اول نصب افزونه از طریق پیشخوان مدیریت وردپرس است و روش دوم نصب افزونه از طریق هاست و بارگذاری آن داخل فایل ها و پوشه های وردپرس می باشد.
روش بهتر و کارآمد تر قطعا روش اول یعنی نصب افزونه از طریق پیشخوان مدیریت وردپرس است اما در این آموزش ما دو روش را برای شما بصورت کامل توضیح خواهیم داد تا با هر روشی که مدنظرتان بود افزونه های خود را در وردپرس نصب کنید.
قبل از نصب پلاگین ابتدا باید آن را انتخاب کرد. در اینجا ما از افزونه یوست سئو(Yoast) جهت نمونه برای آموزش نصب افزونه در وردپرس استفاده خواهیم کرد. افزونه Yoast افزونه‌ای برای پیکربندی سئو روی وبسایت است که تا کنون بیش از ۵ میلیون نصب فعال در جهان داشته است.
نصب افزونه از طریق پیشخوان مدیریت وردپرس
برای نصب افزونه از طریق پیشخوان مدیریت وردپرس، از طریق سربرگ افزونه‌ها روی گزینه “افزودن” کلیک کنید.
در اینجا مجددا دو روش برای نصب افزونه وجود دارد. اگر افزونه شما در مخزن وردپرس وجود دارد مانند تصویر زیر با جستجو عنوان افزونه، آن را پیدا کرده و نصب کنید. اگر افزونه شما در مخزن وردپرس وجود ندارد با کیک روی دکمه “بارگذاری افزونه” فایل افزونه با فرمت zip را آپلود نمایید.
پس از نصب افزونه، آن را فعال کنید. با فعال کردن افزونه کار شما شروع خواهد شد و مراحل بعدی کار را انجام دهید. برای اینکه بتوانید به لیست افزونه های نصب شده دسترسی داشته باشید از قسمت افزونه ها روی گزینه افزونه های نصب شده کلیک کنید. در اینجا لیست افزونه های نصب شده روی وبسایت تان را مشاهده می کنید.
شما می توانید عملیات فعال کردن، غیر فعال کردن و پاک کردن افزونه را روی افزونه های خود از طریق انتخاب آنها و کلیک روی گزینه کارهای دسته جمعی انجام دهید. اگر موس خود را روی یک ردیف افزونه ببرید می توانید این عملیات ها را روی آن افزونه انجام دهید. برای حذف یک افزونه ابتدا باید آن را غیر فعال کنید و سپس آن را حذف کنید.
نصب افزونه از طریق هاست وردپرس
برای نصب افزونه از طریق هاست، ابتدا وارد هاست خود شوید. در اینجا ما از هاست Cpanel استفاده کرده ایم. در هاست دایرکت ادمین یا لوکال هاست نیز فرایند به همین شکل است و فرقی نمی کند. سپس از قسمت داشبورد هاست خود وارد File Manager شوید.
از طریق آموزش خرید هاست برای وردپرس می توانید اطلاعات بیشتری در مورد هاست بدست بیاورید.
مانند تصویر زیر پس از وارد شدن به مدیریت فایل های هاست، به ترتیب به مسیر public_html > wp-content > plugins بروید.
در صفحه پوشه های افزونه های سایت از نوار ابزار بالا روی گزینه Upload کلیک کنید.
در این صفحه روی گزینه Select File کلیک یا اینکه فایل خود را به قسمت مشخص شده Drag کرده و فایل افزونه دانلود شده خود را بارگذاری کنید. مهم نیست که پسوند فایل فشرده شما چه باشد. چون از طریق هاست اقدام به آپلود می کنیم پسوند zip یا rar فرقی نمی کند.
پس از بارگذاری کامل فایل و سبز شدن نوار پیمایش بارگذاری، روی گزینه پایینی Go Back To … کلیک کنید تا وارد مسیر Plugins شوید.
اقدام بعدی این است که فایل افزونه خود را از حالت فشرده خارج و به عنوان پوشه در این قسمت قرار دهید. برای اینکار روی فایل فشرده کلیک راست کنید و گزینه Extract کلیک کنید. فرایند خارج سازی از حالت فشرده را اجرا و به اتمام برسانید.
در نهایت باید به مدیریت وردپرس رفته و از قسمت افزونه ها > افزونه های نصب شده، افزونه مد نظر خودتان را پیدا کنید و آن را فعال کنید. با این فرایند افزونه برای شما نصب و فعال خواهد شد.
همانظور که گفتیم روش دوم یعنی نصب افزونه از طریق هاست روش سخت تر و پیچیده تری نسبت به روش اول است اما با این حالت یادگیری آن گاهی به ما کمک می کند تا مشکلات را برطرف کنیم.
برای مثال اگر سایت شما بصورت ناگهانی به مشکل یا باگ بر بخورد و شما به مدیریت پیشخوان دسترسی نداشته باشد اولین کار برای یافتن مشکل این است که تمامی افزونه های سایت خود را غیر فعال کنید. اگر مسیر پوشه بندی افزونه ها را ندانید این کار زمان و سختی خواهد شد ولی اگر با پوشه بندی و نصب افزونه وردپرس از طریق هاست آشنا باشید، فرایند برطرف کردن مشکل نیز کار سختی برای شما نخواهد بود. امید واریم که آموزش نصب و راه اندازی افزونه در وردپرس برای شما مفید بوده باشد.
